De stijging van de consumentenprijzen
De stijging van de consumentenprijzen (consumentenprijsindex, CPI) geeft aan hoeveel duurder het leven voor een gemiddeld huishouden in Nederland is geworden in een jaar tijd.
De CPI geeft de prijsontwikkeling weer van een mandje goederen en diensten. Dit mandje is gebaseerd op wat de Nederlandse bevolking gemiddeld consumeert. Hoe meer er gemiddeld aan een product besteedt wordt, hoe zwaarder het meetelt in de CPI. Zo tellen de kosten van huisvesting, energie en water het zwaarst mee. Eten en drinken is goed voor 10 procent van het mandje. Het CBS publiceert deze cijfers op maand en jaarbasis. Vergelijken over een langere periode geeft ook inzicht in de waarde van goederen. Huizen en edelmetalen blijken een vrij constante waarde te hebben op basis van langjarige gemiddelden. Veel deskundigen vinden de officiële CPI-cijfers veels te laag, en beschuldigen de overheid er van deze cijfers bewust laag te houden. Dit zouden ze doen omdat bijvoorbeeld loonsverhogingen en uitkeringsverhogingen gebaseerd zijn op dit getal. Als de overheid beweert dat er 2% inflatie is, en hier het beleid op baseert, dan zal dat heel anders uitpakken dan bij een inflatie van 20%, wat volgens sommigen veel realistischer is vanwege het vele geld bijdrukken, de stijgende prijzen, de enorme belastingdruk en de torenhoge schuldenlast van de staat en burger. Het blijft ingewikkeld om een goede CPI te bepalen. Vroeger waren er geen smartphones, en een woonhuis ziet er tegenwoordig heel anders uit dan vroeger. Elektronica is goedkoper geworden, maar energie is fors duurder geworden. Het kopen van een televisie hoeft niet duur te zijn, maar het elektriciteitsverbruik van dit toestel is fors duurder geworden. Een gemiddelde CPI kan voor u persoonlijk heel anders uitpakken als het gemiddelde. Los daar van geeft het gemiddelde cijfer, zoals door het CBS gepubliceerd, een aardige indruk van de ontwikkeling van de waarde van geld.
De consumentenprijsindex (CPI)
De CPI omschrijft het prijsverloop van een pakket goederen en diensten dat een gemiddeld Nederlands huishouden aanschaft. Dit wordt de consumentenprijsindex (CPI) genoemd. De procentuele waardevermindering van geld wordt inflatie genoemd. Als bijvoorbeeld de inflatie 2,6% bedraagt, dan is de CPI gelijk aan 1,026. Dat betekend dat een product dat eerst 10,- kostte, nu 2,6% duurder is, en dus nu 1,026 x 10 = 10,26 kost. De inflatie is een percentage per tijdseenheid, bijvoorbeeld per jaar. De CPI is een factor ten opzichte van een gekozen basisjaar.
Vroeger was alles veel goedkoper. De waarde van ons geld is gedaald waardoor de prijzen voor producten stegen. Op basis van de officiële CBS-inflatiecijfers kunt u hier zelf berekenen hoeveel uw geld vroeger waard was en wat de waarde nu is.
Ook de rente en de door de overheid vastgestelde inflatie spelen een belangrijke rol. Tussen 1970 en 1980 was de spaarrente riant hoog. Hierna zien we een afname van de spaarrente. Tot op een gegeven moment de fase komt (waar we nu in 2022 nog steeds inzitten) dat sparen geld kost in plaats van geld oplevert. Gezien de verwachte inflatie en het afnemende vertrouwen in het geldsysteem is sparen ook niet meer veilig. Maar deze gedachtegang stuwt ook de aandelen, edelmetalen, bitcoin en huizenmarkt tot ongekende hoogte, waardoor het nu niet meer echt aantrekkelijk lijkt om daar alsnog in te stappen.
Persoonlijke inflatiecalculator
Op de website van het CBS staat een handige tool om uw persoonlijke inflatie te berekenen. Bedenk wel dat dit soort programma's een indicatie geven, en staan of vallen met het wel of niet gebruiken van realistische betrouwbare cijfers.
Goudcalculator
Men kan ook uitrekenen hoeveel kilogram goud een object waard is. Een database vanaf het jaar 1900 met gemiddelde goudprijzen is te vinden op de goudcalculatorpagina. Men voert het aankoopbedrag en aankoopjaar, alsmede verkoopbedrag en verkoopjaar in, en de calculator berekend uw winst of verlies in kilogrammen goud.